Φλωρεντία: Τρισδιάστατη συντήρηση έργων τέχνης
Το άγαλμα της Ελπίδας στο Βρετανικό Κοιμητήριο στη Φλωρεντία υποβάλλεται στο δικό του υποχρεωτικό τσεκάπ. Ένας τρισδιάστατος σαρωτής αναλύει τη μαυρισμένη πέτρα, ώστε να της προσφέρει μια πρωτοποριακή συντήρηση. Στο εργαστήριο του ΕθνικούΣυμβουλίου Έρευνας στη Φλωρεντία, οι πυρηνικοί επιστήμονες χρησιμοποιούν ραδιοχρονολόγηση πάνω σε έργα ζωγραφικής, χρησιμοποιώντας έναν επιταχυντή σωματιδίων. Πρόκειται για έναν επιταχυνόμενο φασματογράφο μάζας που μπορεί να χρονολογήσει αντικείμενα που έχουν ηλικία μέχρι 50.000 έτη.
«Η φθορά έργων τέχνης είναι πλέον συνηθισμένη, εξαιτίας της ανθρώπινης παρουσίας, της κλιματικής αλλαγήςκαι των καταστροφών που έχουν υποστεί. Άρα η επιστήμη έχει το καθήκον να βρει λύσεις που είναι σταδιακά πιο αποτελεσματικές για τη συντήρηση των έργων τέχνης, όχι μόνο για τις επόμενες δεκαετίες ή τους επόμενους αιώνες, άλλα και για τις χιλιετηρίδες που έρχονται.Πρόκειται προφανές για έναν πολύ δύσκολο άθλο», υπογραμμίζει ο Σαλβατόρε Σιάνο,διευθυντής του προγράμματος TEMART, στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας της Φλωρεντίας. Η αλληλοεπίδραση μεταξύ επιστήμης και καλών τεχνών έχει οδηγήσει στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και στην επέκταση των καλλιτεχνικών ορίων. Επιστήμονες όπως ο Σαλβατόρε Σιάνο πιστεύουν ότι είναι καθήκον τους τα έργα τέχνης να αποκτούν το χαμένο τους μεγαλείο και αυτό κάνει το συγκεκριμένο ερευνητικό κέντρο.
«Αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε, είναι η ωρίμανση της κατανόησης και των προσδοκιών μας. Τα έργα τέχνης δεν πρέπει να είναι σαν μια ωραία γυναίκα,γεμάτη μπότοξ και λίφτινγκς. Πρέπει να μοιάζουν με μια ωραία γυναίκα που μπορεί να μεγαλώσει ήρεμα και με χάρη και μπορεί να μεταφέρει το πνεύμα και την ουσία της ύπαρξής της στα εγγόνια, δισέγγονα και τρισέγγονά της» δηλώνει η Cecilia Frosinini, Υποδιευθύντρια του Τμήματος Ζωγραφικής στο Φλωρεντινό Εργαστήριο Πέτρας. Εν τω μεταξύ οι συντηρητές συνεχίζουν την εργασία τους, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι σημαντικοί πολιτιστικοί θησαυροί θα είναι διαθέσιμοι και στις επόμενες γενεές να τους θαυμάσουν.
La rivoluzione tecnologica nel restauro
La tecnologia al servizio dell’arte.
Firenze, Cimitero degli Inglesi: uno scanner 3D analizza la pietra annerita della Statua della Speranza. Gli esperti si preparano a pulire il capolavoro.
Nei grandi laboratori del Cnr, i fisici nucleari effettuano la datazione dei quadri al radiocarbonio grazie a un acceleratore di particelle. Questo sistema viene chiamato spettrometria di massa. Può datare oggetti che hanno addirittura 50.000 anni.
“I meccanismi di degrado delle opere d’arte sono destinati a diventare sempre più gravi, sia per le attività umane, sia per i cambiamenti climatici e per gli eventi catastrofici” spiega Salvatore Siano, direttore del progettoTEMART al CNR di Firenze. “Per cui la scienza ha il compito di mettere a punto dei rimedi sempre più efficaci per garantirne la salvaguardia, non solo per i prossimi decenni e secoli, ma addirittura per i prossimi millenni. Questa effettivamente è una sfida molto, molto difficile”.
L’interazione tra scienziati e artisti, due categorie che una volta operavano in ambiti completamente diversi, favorisce oggi nuove tecnologie ed espande gli orizzonti culturali. I loro principi, tuttavia, rimangono distinti. Gli scienziati come Siano credono che sia loro dovere riportare le opere artistiche al loro originale splendore.
“Quello che dobbiamo fare è cercare di maturare la nostra comprensione, e anche le nostre aspettative” afferma Cecilia Frosinini, storica dell’arte all’Opificio delle Pietre Dure. “L’opera non deve essere una bella donna piena di botulino o con un lifting. L’opera deve essere una bella signora, che sa invecchiare pacificamente e sa trasmettere i suoi contenuti ai bis-bis-nipoti”.
Nel frattempo, quindi, i restauratori continuano il loro lavoro, affinché sculture e opere d’arte possano essere apprezzate anche dalle generazioni future.
Πηγή: euronews