«Η ιστορία είναι σύγχρονη, αλλά οποιοσδήποτε άλλος δεν θα αναλάμβανε αυτή την πλοκή για λόγους ευπρέπειας και χιλιάδων ακόμη προκαταλήψεων. Ομως εγώ την δουλεύω με ιδιαίτερη ευχαρίστηση», είχε πει ο Βέρντι την εποχή που δημιουργούσε την «Τραβιάτα», μια από τις πιο δημοφιλείς όπερες σε παγκόσμια κλίμακα, η οποία βρίσκεται πάντα στις πρώτες επιλογές όλων των λυρικών θεάτρων.
Και πράγματι, τόσο η θεματική της παράστασης όσο και η οπτική της έμελλε να σκανδαλίσουν τους θεατές όταν πρωτοπαρουσιάστηκε, το 1853, στη Βενετία. Αυτήν την εμβληματική όπερα επέλεξε ο Κρατικό Μουσικό Θέατρο της Μόσχας Stanislavsky Nemirovich-Danchenko για να γιορτάσει τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Τζουζέπε Βέρντι -στις 22, 23 και 24 Νοεμβρίου στο Θέατρο Badminton- με 150 συντελεστές, μουσικούς, χορευτές, χορωδούς και λυρικούς τραγουδιστές.
Αλλωστε, οι πρωταγωνιστές του έργου αποτελούν την αφρόκρεμα του ρωσικού μουσικού θεάτρου, έχουν λάβει σημαντικά βραβεία και θεωρούνται κορυφαίοι στο είδος τους. Στο ρόλο της Βιολέτας Βαλερί, η διεθνούς φήμης σταρ της όπερας, σοπράνο Hibla Gerzmava (22, 23/11), αλλά και η εξαιρετική Maria Pakhar (24/11), ενώ τη μουσική διεύθυνση της παράστασης έχει αναλάβει ο μαέστρος Felix Korobov. Πρόκειται, στην ουσία, για ένα έργο ασυνήθιστα μελωδικό με πασίγνωστες άριες που εξακολουθούν να συναρπάζουν. Ενα λυρικό αριστούργημα με όλα εκείνα τα διαχρονικά χαρακτηριστικά του έρωτα και του θανάτου, μέσα από προσεκτικά δομημένους χαρακτήρες. Η «Τραβιάτα» («Η παραστρατημένη») αποτελεί τη θλιβερή ιστορία μιας νεαρής εταίρας που θυσιάζεται για να λυτρώσει τον αγαπημένο της.
Νουβέλα
Αρχικά το έργο γράφτηκε με τη μορφή νουβέλας, έπειτα έγινε θεατρικό έργο και στη συνέχεια όπερα, ενώ κατά τον εικοστό αιώνα ενέπνευσε σημαντικές ερμηνείες στον κινηματογράφο και έδωσε το έναυσμα για τη συγγραφή άλλων θεατρικών έργων και μπαλέτων. Ολα ξεκίνησαν από μια επιθυμία που διακατείχε τον Βέρντι, εκείνη την εποχή, να στραφεί σε μία πιο ρεαλιστική θεματολογία, μακριά από τα συνήθη βιβλικά και ιστορικά θέματα.
Όταν λοιπόν διάβασε την «Κυρία με τις Καμέλιες» του Αλέξανδρου Δουμά υιού, ένα μυθιστόρημα που εκδόθηκε το 1848 και διασκευάστηκε σε θεατρικό έργο από τον ίδιο τον συγγραφέα, εντυπωσιάστηκε από τη τολμηρή πλοκή του: Το μυθιστόρημα αφορά την ιστορία της Μαρί Ντιπεσί, διάσημης εταίρας της παρισινής κοινωνίας με την οποία σχετιζόταν ο ίδιος ο Δουμάς!
Πιθανώς, τον Φεβρουάριο του 1852 στο Παρίσι, ο Βέρντι παρακολούθησε τη θεατρική εκδοχή του μυθιστορήματος και λίγο μετά μαζί με τον λιμπρετίστα του Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, μετονόμασαν τη Γαλλίδα Μαργκερίτ Γκοτιέ σε Βιολέτα Βαλερί για να δημιουργήσουν ακολούθως τη μυθική «Τραβιάτα».
Η πρεμιέρα της όπερας πραγματοποιήθηκε το 1853 στο θέατρο Φοίνικας της Βενετίας - εκεί, η λογοκρισία ήταν πιο ευμενής. Παρ' όλα αυτά, ωστόσο, θέματα όπως η πορνεία, η ακολασία και η χαρτοπαιξία, σκανδάλιζαν αναπόφευκτα τους θεατές της εποχής. Ετσι, η πρόταση του συνθέτη να ανέβει η παράσταση με μοντέρνα κοστούμια και σκηνικά αντικρούστηκε από τις βενετικές αρχές.
Πάντως, η υπόθεση του έργου εξακολουθεί και συγκινεί, συμπληρώνοντας ιδανικά την θεϊκή μουσική του Βέρντι: Στο Παρίσι των αρχών του 18ου αιώνα, μία Παριζιάνα εταίρα πολυτελείας, η Βιολέτα και ένας νεαρός αριστοκράτης, ο Αλφρέντο, ερωτεύονται και εγκαταλείπουν την κοσμική ζωή του Παρισιού. Ζουν ευτυχισμένοι για ένα μικρό διάστημα στην εξοχή με έξοδα της Βιολέτας, αφού ο Αλφρέντο δεν έχει δικά του εισοδήματα, καθώς συντηρείται από τον πατέρα του. Αυτός, όμως, δεν μπορεί να δεχθεί τον δεσμό τους, αφού πιστεύει ότι ατιμάζει το όνομά του και ζητά από την Βιολέτα να εγκαταλείψει τον γιο του. Εκείνη με αυταπάρνηση αποδέχεται την παράκληση και επιστρέφει στο Παρίσι. Η θυσία της παρεξηγείται από τον Αλφρέντο και οι δυο νέοι ξανασμίγουν όταν πια είναι πολύ αργά.
Η Βιολέτα είναι βαριά άρρωστη και τελικά πεθαίνει στην αγκαλιά του αγαπημένου της. Και, βέβαια, κάθε άλλο παρά είναι τυχαίο που οι πρωταγωνιστές του έργου αποτελούν -εδώ και ενάμιση αιώνα- δύο από τις πλέον ηρωικές και τραγικές μορφές της ιστορίας του λυρικού θεάτρου. Αλλά και τα αιώνια σύμβολα ενός μεγάλου έρωτα που ποτέ δεν εκπληρώθηκε...
Του Γιώργου Βαϊλάκη
Πηγή: Imerisia